بررسی ارتباط پلی مورفیسم Q192R ژن پاراکسوناز1 (PON1) با ترکیبات لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL) در بیماران درمان شده با لواستاتین

زمینه و هدف: وظیفه آنتی اکسیدانی HDL به عهده آنزیـم پاراکسوناز 1 (PON1) می باشد. استاتین ها برغلظت و بیان ژن PON1 تاثیرگذار هستند. لذا اسیدهای چرب تشکیل دهنده فسفولیپیدها را در HDL دچار تغییر می کنند. این مطالعه با هدف، بررسی اثر لوواستاتین بر فعالیت پاراکسوناز1 خون و تاثیر بر ترکیبات فسفــــولیپیدی HDL در ژنوتیپ های پلی مورفیسم Q192R انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تحلیلی131 نفر دارای LDL بالای mg/dl 130 (گروه مورد) و 134 نفر دارای LDL کمتر از mg/dl 130 (گروه شاهد) از افراد مراجعه کننده به کلینیک داخلی بیمارستان آیت اله کاشانی شهرکرد به روش در دسترس انتخاب شدند. گروه مورد طبق نظر متخصص به دو گروه دریافت کننده لواستاتین (76 نفر) و گروهی که هیچ دارویی دریافت نکردند (55 نفر) تقسیم شدند. در مرحله اول از تمامی افراد ml 76 خون ناشتا گرفته شد و سطح سرمی گلوکز، کلسترول توتال، تری گلیسرید، HDL-C، LDL-C، کراتینین، آپولیپوپروتئین A1، آپولیپوپروتئین B، LDL اکسید شده (OxLDL)، فعالیت پاراکسونازی و آریل استرازی PON1 اندازه گیری شد. ژنوتیپ های پلی مورفیسم Q192R با استفاده از روش PCR-RFLP مشخص گردید. 2 ماه پس از درمان در افراد دریافت کننده لواستاتین مجدداً پروفایل های لیپیدی و فعالیت آنزیم پاراکسوناز و ترکیب اسیدهای چرب اندازه گیری شد. نتایج حاصل با استفاده از آزمون های آماری در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته ها: به دنبال مصرف لواستاتین فعالیت پاراکسونازی PON1، درصد اسید استئاریک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک و اسید ایکوزوپنتانوئیک نسبت به قبل از درمان افزایش نشان داد. فراوانی آلل Q در گروه شاهد 77/0 و در گروه مورد 70/0 بود (24/0=P) همچنین درصد اسید اولئیک، اسید لینولئیک، اسید ایکوزوپنتانوئیک و فعالیت پاراکسونازی بعد از درمان در ژنوتیپ QR/RR نسبت به QQ افزایش بیشتری نشان داد. نتیجه گیری: بر طبق یافته های این مطالعه درمان بیماران با استفاده از لواستاتین در افراد دارای آلل R (QR/RR) با افزایش فعالیت پاراکسونازی و تغییر اسیدهای چرب غیر اشباع در فسفولیپیدهای HDL باعث تغییر ماهیت این ذرات شده و ممکن است باعث افزایش نقش این ذرات در کاهش بیماری های قلبی و عروقی شود.